PLC ( Programmable Logic Controller), günümüzde otomasyon sistemlerinin vazgeçilmezi olmuştur.İnsan gücünü büyük ölçüde azaltan PLC , endüstrinin neredeyse her alanında kullanılmaktadır.
PLC (Programlanabilir Mantıksal Denetleyici), fabrikalardaki birçok bölümlerin denetimde kullanılmakta olan cihazdır.Bilgisayarlardan farklı olarak PLC nin birçok giriş çıkışı vardır.Çok büyük özellikleride elektriksel gürültülere, sıcaklık farklarına ve mekanik darbelere karşı dayanıklı olarak üretilip tasarlanmalarıdır.Her firma kendi PLC lerine farklı işletim sistemi yükler.Bu denetleyici sistem, giriş bilgilerini bizim gözle göremeyeceğimiz hızlarla tarayarak buna uygun çıkış bilgilerini gerçek zamana çok yakın, yanıt verecek halde çalışır. PLC, kısa zaman içerisinde daha çok ve kaliteli ürün imal etme, çok düşük hata oranlarına sahip üretim yapma gibi unsurların daha ön plana çıkmasında büyük rol oynar.
PLC’ler 4 ana bölümden oluşmaktadır.
- Merkezi İşlem Birimi ( CPU )
- Bellek Birimi ( RAM,ROM, PROM vb.. )
- Giriş Birimi ( IN )
- Çıkış Birimi ( OUT )
Merkezi İşlem Birimi
CPU, PLC’nin çalışmasını düzenleyen, bütün mantıksal ve aritmetiksel işlemleri gerçekleyen, zamanlama, sayma gibi görevleri yapan en önemli birimlerin basında gelmektedir. PLC’ye zeka veren kısım CPU ile bellektir.Farklı iki PLC aynı mikroişlemciyi kullanabilir, fakat işletim sistemlerinin ayrı olması nedeni ile PLC’lerin işlevleri de farklı olabilir.
Bellek Birimi
Bellek birimi; Giriş görüntü, veri, program belleği gibi kısımlardan oluşmaktadır. Her bellek alanının farklı görevleri vardır. PLC’lerde genel olarak EPROM ( Eresable programmable Read only Memory ), bellek elemanı olarak kullanılır. Bu bellek alanı adından da anlaşılacağı gibi, silinebilir, tekrar yazılabilir, programlanabilir, salt okunur hafıza anlamına gelir. Her PLC’nin kendine özgü programı vardır ve bu programlar PLC’nin belleğinde saklanır. Bellekten de merkezi işlem birimine gönderilir. Ayrıca hafıza elemanlarını da sayarsak; RAM, ROM,PROM, EPROM veya EEPROM olarak söyleyebiliriz.
Giriş Birimi
Giriş birimi, kontrol edilen sistemle ilgili algılama elemanlarından gelen analog işaretleri PLC ‘nin anlayacağı lojik gerilim seviyelerine dönüştüren kısımdır. Kontrol edilen sistemdeki sensör çeşidine göre, basınç, seviye, sıcaklık, kumanda, yakınlık gibi elemanlardan gelen binary (ikilik) değerler (1 veya 0) giriş birimi üzerinden alınır. Giriş birimi voltaj değerleri 24V, 48V, 100V-120V, 200V ve 240V doğru veya alternatif akım olabilir. PLC’nin giriş elemanları olarak limit anahtarları, düzey anahtarları, motor kontaktör veya röle kontakları, seçici anahtarlar, fotoelektrik gözler v.b. olarak gösterebiliriz.
Çıkış Birimi
PLC SEÇİM ÖLÇÜTLERİ
- Bir kontrol sistemi için PLC seçiminde dikkate alınması gereken özellikler şu şekilde sıralanabilir;
- Maliyet,
- Giriş-çıkış (lojik, dijital) noktası sayısı ve elektriksel özellikleri,
- Program ve veri belleği kapasitesi,
- Komut işleme hızı,
- Zamanlayıcı ve sayıcı sayısı,
- Gerçek-zaman saati,
- Kesme işletim yeteneği,
- İletişim olanakları,
- Program yedekleme olanağı,
- Yarı iletken çıkışların dielektrik dayanımı düzeyi,
- Teknik destek,
- Şifre koruması.
